(Chinhphu.vn) - Tổng kết năm 2016, ngành tài chính đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, trong đó, đáng chú ý là đã hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ tài chính-ngân sách năm, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý theo hướng chặt chẽ hơn, đồng thời tích cực triển khai cải cách hành chính và hiện đại hóa công tác quản lý nhằm tăng cường minh bạch, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
1. Bộ Chính trị và Quốc hội ban hành các nghị quyết riêng về cơ cấu lại NSNN và quản lý nợ công; Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016-2020 trong đó xác định rõ mục tiêu, giải pháp nhằm bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.
Đây là những nghị quyết vô cùng quan trọng đã xác định rõ những mục tiêu, giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện hệ thống thể chế tài chính quốc gia, huy động, phân phối, quản lý, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính, đáp ứng yêu cầu và mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; từng bước cơ cấu lại thu-chi ngân sách nhà nước (NSNN); cân đối giữa tích lũy và tiêu dùng, triệt để tiết kiệm, chống lãng phí, sử dụng hiệu quả vốn đầu tư công, đầu tư hợp lý cho con người và giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính; giảm mạnh và kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách, nợ công, nợ nước ngoài của quốc gia, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia.
2. Ngành tài chính hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ tài chính-ngân sách năm 2016 trong điều kiện kinh tế-xã hội có nhiều khó khăn.
Trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới và trong nước phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, toàn ngành tài chính đã triển khai quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm với các giải pháp đồng bộ để thực hiện nhiệm vụ tài chính-ngân sách theo đúng chỉ đạo của Đảng, Quốc hội và Chính phủ với tinh thần chủ động, quyết tâm cao nhất. Qua đó, công tác tài chính-ngân sách đã đạt được những kết quả tích cực: Thu ngân sách vượt dự toán; điều hành chi NSNN chặt chẽ, tiết kiệm và hiệu quả, NSNN luôn đáp ứng kịp thời các nhu cầu chi, đi đầu trong việc sử dụng tiết kiệm tài sản công, khoán xe công, qua đó tạo tiền đề để sửa đổi chế độ sử dụng tài sản công và xe công trong cả nước.
3. Hoàn thành 100% chương trình xây dựng Luật và Pháp lệnh, Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội…
Năm 2016, Bộ Tài chính đã hoàn thành 100% chương trình xây dựng Luật và Pháp lệnh, Nghị quyết của Quốc hội, UBTV Quốc hội… Trong đó, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ để Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cho ý kiến và thông qua những dự án luật quan trọng như: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế; Luật Thuế xuất khẩu, nhập khẩu (sửa đổi); Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 55/2010/QH12 ngày 24/12/2012 của Quốc hội về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp; cho ý kiến vào dự án Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi);…
4. Ngành tài chính tiếp tục triển khai mạnh mẽ cải cách hành chính và hiện đại hóa công tác quản lý tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Theo kết quả công bố xếp hạng chỉ số cải cách hành chính (chỉ số PAR INDEX), tại Hội nghị tổng kết đánh giá công tác cải cách hành chính của Chính phủ (ngày 17/8/2016), Bộ Tài chính tiếp tục giữ ngôi “Á quân” trong nhóm 19 bộ, ngành về cải cách hành chính. Kết quả này đã thể hiện sự nỗ lực và chủ động của các đơn vị thuộc Bộ trong việc thực hiện đồng bộ, toàn diện các giải pháp từ cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính, cải cách tổ chức bộ máy, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công đến hiện đại hóa quản lý hành chính. Chủ động triển khai thực hiện Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP và Nghị quyết số 35/NQ-CP của Chính phủ với các giải pháp được cụ thể hóa thành các nhiệm vụ thông qua các chương trình, kế hoạch hành động đã tổ chức triển khai quyết liệt.
5. Thị trường chứng khoán Việt Nam tròn 20 năm hoạt động, công tác huy động vốn đạt mức cao nhất từ trước đến nay và Chỉ số VN-Index năm 2016 vượt đỉnh trong 8 năm gần đây.
Chỉ số VN-Index năm 2016 đạt mức đỉnh trong 8 năm trở lại đây (kể từ tháng 3/2008), thanh khoản tăng mạnh, mức vốn hóa thị trường đạt mức cao nhất trong 6 năm trở lại đây. Thị trường chứng khoán Việt Nam được đánh giá là 1 trong 5 thị trường thế giới có mức tăng trưởng cao nhất và có mức sinh lời lớn nhất trong quý II/2016 tại khu vực Đông Nam Á.
6. Bộ Tài chính điều hành quyết liệt và xuất cấp kịp thời hỗ trợ các địa phương và nhân dân vùng bị thiên tai hạn hán, lũ lụt; hỗ trợ học sinh tại các trường ở khu vực có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn và vùng bị sự cố môi trường biển.
Đến nay, toàn ngành dự trữ quốc gia đã xuất cấp tổng trị giá khoảng 2.048 tỷ đồng, trong đó đã xuất cấp tổng số 150.968 tấn gạo dự trữ để hỗ trợ nhân dân các địa phương gặp khó khăn. Công tác mua sắm hàng hóa dự trữ quốc gia được triển khai thực hiện kịp thời. Số lượng hàng dự trữ quốc gia đã xuất cấp đủ về số lượng, bảo đảm chất lượng và phân bổ đúng đối tượng, động viên người dân vượt qua thời điểm khó khăn, ổn định đời sống phát triển sản xuất; góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo đảm sự phát triển kinh tế-xã hội và tăng thêm niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, của Chính phủ.
7. Bộ Tài chính chủ động trong công tác quản lý, điều hành, bình ổn thị trường, giá cả, góp phần kiểm soát lạm phát năm 2016.
Năm 2016, Bộ Tài chính đã chủ động và phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương trong công tác quản lý, điều hành và bình ổn thị trường giá cả theo quy định của Luật Giá, góp phần kiểm soát lạm phát. Đặc biệt, Bộ Tài chính đã xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 149/2016/NĐ-CP ngày 11/11/2016, trong đó quy định về thẩm quyền và hình thức định giá đối với các dịch vụ chuyển từ danh mục phí sang giá dịch vụ theo Luật Phí và lệ phí; đồng thời, chủ động triển khai, chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương ban hành theo thẩm quyền kịp thời giá các dịch vụ chuyển từ phí sang thực hiện theo cơ chế giá theo quy định của pháp luật về giá, bảo đảm không gây xáo trộn lớn.
8. Bộ Tài chính đã hoàn thành kế hoạch huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ (TPCP) năm 2016 với khối lượng huy động kỷ lục và kỳ hạn dài từ 5 năm trở lên chiếm 91,1% tổng khối lượng phát hành.
Trong năm 2016, Bộ Tài chính đã phát hành đều đặn các kỳ hạn 3 năm, 5 năm, 10 năm, 15 năm, 20 năm và 30 năm, triển khai thành công sản phẩm mới có kỳ hạn 7 năm. Bộ Tài chính đã thực hiện thành công việc hoán đổi TPCP có kỳ hạn còn lại dưới 5 năm để tái cơ cấu danh mục nợ TPCP.
Lãi suất phát hành TPCP được điều hành linh hoạt, phù hợp với mặt bằng lãi suất trên thị trường tiền tệ, tiết kiệm chi phí huy động vốn cho NSNN.
9. Lập nhiều chiến công chống buôn lậu, gian lận thương mại
Năm 2016, Bộ Tài chính (Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia) đã xây dựng và triển khai có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch đẩy mạnh công tác kiểm tra, đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại.
Từ 16/12/2015 đến 15/11/2016, toàn lực lượng hải quan đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý 18.247 vụ việc vi phạm (giảm 20,84% so với cùng kỳ năm 2015), trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 378 tỷ đồng (tăng 3,65%), thu ngân sách đạt hơn 156 tỷ đồng (tăng 36,58% so với cùng kỳ năm 2015); đề nghị cơ quan khác khởi tố 87 vụ; ban hành 25 quyết định tịch thu hàng vô chủ do không xác định được chủ sở hữu; xử lý 192/208 container hàng hóa vi phạm.
10. Hợp tác tài chính được mở rộng với việc tiếp nhận vai trò chủ trì tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC năm 2017.
Đặc biệt, ngày 15/10/2016, tại Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC tại Lima, Peru, Bộ Tài chính Việt Nam đã tiếp nhận vai trò chủ trì Tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC 2017 và tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC tại Quảng Nam-Đà Nẵng vào tháng 10/2017.
Huy Thắng